Τα σέβη μου σ’εκείνους που επιμένουν

«Έχετε μάλλον βρεθεί σε παρόμοια θέση: Χριστούγεννα, η οικογένεια και οι φίλοι συγκεντρώνονται και όλοι προσπαθείτε να ενημερωθείτε για τα νέα των δικών σας, γύρω από το γιορταστικό τραπέζι.
Φέτος βρέθηκα αντιμέτωπη (σημ. στη Γερμανία) με πολλές περίεργες και «ελαφρώς ειρωνικές» ερωτήσεις: «Γειά σου Μπίργκιτ, πώς πάει η ελληνική σου περιπέτεια; Εξακολουθείς να ταξιδεύεις σ ’αυτό το  μακρινό νησί – θύμισέ μου το όνομά του γιατί το ξέχασα – Δεν έχεις βαρεθεί να πηγαίνεις πάντα στο ίδιο μέρος και να βλέπεις τα ίδια πρόσωπα; Τι στο καλό κάνεις εκεί όλη την ημέρα;»»

«Πώς να απαντήσω; Πώς να βάλω τις εμπειρίες μου σ ’ένα σπιρτόκουτο; Πρώτον: το όνομα του νησιού είναι Ικαρία και, όχι δεν βαριέμαι να πηγαίνω εκεί συχνά. Τι κάνω; Είναι απλό: Γνωρίζω – και με γνωρίζουν διάφοροι άνθρωποι και, αν και τα ελληνικά μου είναι ακόμα φτωχά, μαθαίνω κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον:
Υπάρχει μια αυξανόμενη ομάδα ανθρώπων, γύρω στα 30 με 50 χρονών, που έχουν διαλέξει το νησί για μόνιμο τόπο κατοικίας και προσπαθούν να το αναπτύξουν.  Καταλαβαίνω ότι προέρχονται από διάφορες κοινωνικές κατηγορίες και έχουν ποικίλα κίνητρα.  Άλλοι κατάγονται από το νησί και ζούσαν κάπου μακριά ώσπου κάποια στιγμή στη ζωή τους αποφάσισαν να γυρίσουν πίσω στις ρίζες τους.  Υπάρχουν κι άλλοι, που διάλεξαν την Ικαρία για να μείνουν μόνιμα, αν και δεν είναι Ικαριώτες.»

«Φαίνεται ότι αυτοί οι διαφορετικοί άνθρωποι συμφωνούν σε κάτι βασικό:
Η Ικαρία τούς προσφέρει μια ευκαιρία να ζήσουν μια ζωή που επικεντρώνεται στις βασικές τους ανάγκες, ισορροπημένη, ακολουθώντας το ρυθμό της φύσης και με λιγότερο στρες. Όμως, ας μη κάνουμε το λάθος να χαρακτηρίσουμε αυτή την επιλογή ρομαντισμό ή αφέλεια. Τα άτομα που γνωρίζω εργάζονται σκληρά, γιατί η Ικαρία δεν προσφέρει αυτή την καλή ζωή αβασάνιστα.»

«Υπάρχουν μερικοί που ασχολούνται με τον τουρισμό και προσπαθούν να τον αναπτύξουν με διάφορους τρόπους, όπως π.χ. οργανώνοντας περιπάτους, που δείχνουν με διαφορετική οπτική τα κρυφά διαμάντια του νησιού, όπως τους αμπελώνες του, όπου μπορεί κάποιος να δοκιμάσει ένα εξαιρετικής ποιότητας ντόπιο κρασί. Άλλοι οργανώνουν περπάτημα στο βουνό, κάτι νέο για μερικούς καλοκαιρινούς τουρίστες, που ξέρουν μόνο τις ηλιόλουστες παραλίες και αγνοούν τις δυνατότητες μιας βόλτας στο εσωτερικό του νησιού ή τις χαρές που προσφέρουν τα πανάρχαια μονοπάτια που πρόσφατα συντηρήθηκαν.»

«Κάποιοι άλλοι κάνουν ό,τι μπορούν για να κάνουν την Ικαρία έναν παράδεισο της γεύσης, ανοίγοντας μικρά εστιατόρια που προσφέρουν όλο το χρόνο μενού με παραδοσιακές συνταγές.
Κάποιοι άλλοι επικεντρώνονται σε βιολογικές καλλιέργειες, παράγουν εξαιρετικά κρασιά, λαχανικά, φρούτα και μέλι. Τέλος, μερικοί ξεκινούν μικρές επιχειρήσεις για την παραγωγή και πώληση καλλυντικών, κεραμικών κλπ. Όταν απαριθμώ όλες αυτές τις δραστηριότητες, βλέπω τα πρόσωπα γύρω από το τραπέζι μου να εκφράζουν τον θαυμασμό τους. Δραστηριότητες, που θεωρούνται «συνηθισμένες» στη Βόρεια Ευρώπη παίρνουν μια διαφορετική προοπτική σε μια χώρα που έχει «στεγνώσει» από την οικονομική κρίση. Έτσι, με ακούνε πιο προσεκτικά όταν τους αποκαλύπτω τα υπόλοιπα ευρήματά μου.»

  «Η Ικαρία μοιάζει σαν το κουτί των θησαυρών για τα δημιουργικά άτομα.
Συγκεντρώνει έναν μεγάλο αριθμό κινηματογραφιστών, φωτογράφων και ζωγράφων, οι οποίοι εμπνέονται από την ατμόσφαιρα του νησιού και προσπαθούν να τη συλλάβουν ο καθένας με τον τρόπο του. Συναντάει επίσης κάποιος φιλοσόφους και συγγραφείς, που βρίσκουν τη δημιουργική τους έμπνευση στις ακτές της Ικαρίας. Υπάρχουν ηθοποιοί, χορευτές και μουσικοί, που ανακαλύπτουν μεγάλη ποικιλία γεγονότων στις ιστορίες που αφηγούνται οι γέροντες του νησιού και μπορούν να τις εξερευνήσουν και να τις προσαρμόσουν για το μοντέρνο κοινό.»

  «Απ’ όσο μπορώ να καταλάβω, αυτές οι καλλιτεχνικές παρουσιάσεις στοχεύουν στο να αποκαλύψουν και να συντηρήσουν την αυθεντικότητα, την ομορφιά και την μοναδικότητα του νησιού και όχι να τα εκμεταλλευτούν για ποταπούς διαφημιστικούς λόγους.»

«Πριν οι φίλοι γύρω από το τραπέζι μου παρακουραστούν από τις Ικαριώτικες ιστορίες μου, μπορώ να χωρέσω το 2015 μου σε μια φράση: σ’ ένα μακρινό νησί – που τ’ όνομά του δύσκολα το θυμούνται όσοι δεν το γνωρίζουν – μου έτυχε να γνωρίσω μερικούς ανθρώπους, που τους σέβομαι εξαιρετικά, επειδή σε μια περίοδο κρίσης και ενώ είναι εκτεθειμένοι στα αποτελέσματα μιας εξαιρετικά αυστηρής πολιτικής λιτότητας, προσπαθούν να παραμείνουν στο νησί, πιστοί στις ιδέες και τις αποφάσεις τους.»