Σπίτι όσο να χωρείς, τόπο όσο να θωρείς

.

Εντάξει λοιπόν υποχωρώ κι ανασκευάζω εγώ (to agrimi) που αμφισβήτησα, κορόιδεψα, έβγαλα τη γλώσσα, γύρισα την πλάτη. Δεν ήταν τόσο που θέλησα να τιμήσω τη θερμή υποδοχή του πρότζεκτ από την Ελένη στο μπλογκ της. Τη ξέρω δα τη φίλη μου τι δυνατή κι ενθουσιώδης είναι. Είναι που διάβασα αυτό το κείμενο που έβγαλαν επίσημα οι τρεις Σύλλογοι που ανακατεύονται σ’ αυτή τη δουλειά. Και έτσι πείστηκα. Άλλαξα γνώμη και πιστεύω ότι αυτό το άσχετο πραγματάκι, το ρημάδι, το Σπιτάκι της Μαμής, μπορεί να ξαναφτιαχτεί και λειτουργώντας πάλι, να γίνει ορμητήριο για την ανακατάληψη του Αθέρα απ’ τους ανθρώπους ενάντια στα κατσίκια και τις ανεμογγεννήτριες, υπέρ της άγριας ομορφιάς και της ελευθερίας, υπέρ της ανατριχίλας που προκαλεί η ερημιά, του φόβου στις σκιές των βράχων, της άμμου που δέρνει τα κορμιά, του ήλιου που τα ψήνει, της κρύας νύχτας που τα ενώνει και τα σφίγγει.
Και το πρωί-πρωί, την ώρα που οι διαβόλοι του βουνού κρύβονται στις σπηλιές τους, να βγεις απ’ το σπιτάκι, να τρέξεις στην πεδιάδα, να πας να δεις το χάραμα στων απορρώγων βράχων τις αιχμές, στις κορυφές του κόσμου μας – του μικρού μας κόσμου που όμως, εφόσον το θελήσουμε, αλλάζοντας την οπτική και τη γωνία λήψης, τον κάνουμε μεγάλο.

Παρακάτω αντιγράφω περικοπές από το κείμενο που έλεγα και του κολλάω και φωτογραφίες που μερικές ήταν δικές μου. Στο τέλος προσθέτω κάποιες παρατηρήσεις για τις οποίες εγώ μόνη φέρνω την ευθύνη. Ο τίτλος του άρθρου είναι από μια παλιά Ικαριώτικη παροιμία που νομίζω ότι ορίζει σωστά τη σχέση του ανθρώπου με το χώρο.

.

Το Σπιτάκι της Μαμής

.

.

«Στο οροπέδιο Αμμούδια, στην κορυφογραμμή του Αθέρα, σε υψόμετρο 900 μ. περίπου πάνω από τις Ράχες, βρίσκεται το γνωστό σε όλους τους Ικαριώτες «Σπιτάκι της Μαμής». Πρόκειται για ένα μικρό πέτρινο καταφύγιο που χτίστηκε το 1958-59 σ’ αυτό το κομβικό σημείο των μονοπατιών της Ικαρίας από τη μαία Όλγα Καβαρλίγγου. Σκοπός του καταφυγίου ήταν να φιλοξενεί την ίδια, αλλά και όλους τους διαβάτες (μεταξύ αυτών, ταχυδρόμους, γιατρούς κτλ.) για να ξεκουράζονται από την πολύωρη πεζοπορία που απαιτεί η διάσχιση του ψηλού βουνού της Ικαρίας, να προστατεύονται σε περίπτωση κακοκαιρίας και, αν ήταν ανάγκη, ειδικά τον χειμώνα που η μέρα είναι μικρή, να μπορούν να περάσουν εκεί τη νύχτα με ασφάλεια.»

«Μέχρι την δεκαετία του 1980 όταν το ορεινό οδικό δίκτυο του νησιού άρχισε να αναπτύσσεται, οι μετακινήσεις στα βουνά της Ικαρίας γίνονταν κυρίως με τα πόδια ή με ζώα. Έτσι μπορεί κανείς να φανταστεί πόσο σημαντικό καταφύγιο ήταν αυτό το ταπεινό, μικρό σπιτάκι, αληθινά σωτήριο για όλους τους ανθρώπους, γι’ αυτό και το όνομά του συνδέεται με πολλά περιπετειώδη περιστατικά και ιστορίες, γνωστές σε όλη την Ικαριακή κοινωνία.»

«Τον καιρό εκείνο, τόσο η μαμή, όσο και άλλοι φιλότιμοι χρήστες, φρόντιζαν το κτίσμα να βρίσκεται πάντα σε άριστη κατάσταση, εφοδιασμένο με κουζινικά, στάμνα με νερό, ξύλα για το τζάκι, κονιάκ, καφέ, ζάχαρη, ρύζι κτλ. Επιπλέον, καθώς στην περιοχή πέφτει χιόνι το χειμώνα αλλά και συχνά πυκνή ομίχλη ακόμα και το καλοκαίρι, το σπιτάκι είχε στη σκεπή του κουδουνάκια που με τον ήχο τους όταν φυσούσε, καθοδηγούσαν τους πεζοπόρους.»

«Το «Σπιτάκι της Μαμής» (ή «Ορεινό Καταφύγιο Άγιος Παντελεήμων» όπως είναι το επίσημο όνομα του) ήταν μάλλον ένα από τα πιο παλιά καταφύγια αυτού του είδους στο χώρο του Αιγαίου. Παρόλα αυτά, σήμερα, η κατάσταση του ιστορικού αυτού κτίσματος είναι θλιβερή. Το κτίριο έχει βανδαλιστεί, έχουν κλαπεί τα πορτοπαράθυρα, οι τοίχοι έχουν ρωγμές, ενώ η σκεπή έχει τρύπες και είναι έτοιμη να καταρρεύσει.»

«Εκτός από την εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην είσοδο, τίποτα δεν θυμίζει το παλιό καταφύγιο. Ούτε καν μπορεί να γίνει λόγος για φιλοξενία ανθρώπων εκεί. Η τελευταία του χρήση ήταν σαν αποθηκευτικός χώρος ζωοτροφών και τελευταία, αφού εξαφανίστηκε η πόρτα, καταπατήθηκε από τα κατσίκια του βουνού και έγινε κι αυτό, όπως όλα τα παλιά κτίσματα στα βουνά της Ικαρίας, πρόχειρη στάνη.»

«Η Κίνηση Πολιτών Ραχών Ικαρίας σε συνεργασία με τον Ορειβατικό Πεζοπορικό Σύλλογο Ικαρίας και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καρυδιών θεωρήσαμε καθήκον μας να διασώσουμε και να αναδείξουμε το Σπιτάκι της Μαμής όχι μόνο γιατί είναι σημαντικό στοιχείο της παράδοσης μας αλλά και σαν μνημείο αλληλεγγύης και φιλοξενίας. Θέλουμε να στέκει εκεί και να θυμίζει στις σημερινές και τις επόμενες γενιές Ικαριωτών τους δύσκολους παλιούς καιρούς, αλλά και να χρησιμεύσει ξανά σαν ορεινό καταφύγιο προς όφελος των πολλών ορειβατών και πεζοπόρων, Ελλήνων και ξένων, που επισκέπτονται το νησί μας κάθε χρόνο.»

«Έτσι, έπειτα από πολλή σκέψη και μελέτη, υποβάλαμε επίσημη και εμπεριστατωμένη αίτηση προς τον Δήμο Ικαρίας, η οποία έγινε ομόφωνα αποδεκτή από το Δημοτικό Συμβούλιο. Κατά συνέπεια, σε λίγο καιρό ξεκινάμε με δική μας εθελοντική εργασία και έξοδα το έργο της συντήρησης και ανακαίνισης του κτίσματος, καθώς και της βελτίωσης του γύρω χώρου (αυλή, βρύση, πεζούλια, στέγαστρο, παγκάκια κ.α.).»

«Παράλληλα, πάλι με δική μας εθελοντική δουλειά και έξοδα, έχουμε σκοπό να περιφράξουμε μια έκταση τουλάχιστον 8 στρεμμάτων γύρω από το κτίριο για την προστασία του χώρου από τα κατσίκια και την αναδάσωση, έστω μικρού μέρους αυτής της πολύ ταλαιπωρημένης από την υπερβόσκηση και σχεδόν ερημοποιημένης περιοχής.»

«Θεωρώντας ότι το βουνό μας, ο Αθέρας, είναι δημόσιο αγαθό, φροντίζοντας το Σπιτάκι της Μαμής θέλουμε να υπερασπιστούμε το δικαίωμα τόσο των ντόπιων, όσο και των επισκεπτών του νησιού μας να επισκέπτονται τα οροπέδια και τις βουνοκορφές του με άνεση και ασφάλεια και εφόσον θέλουν, να υπάρχει στη διάθεσή τους για να διανυκτερεύσουν ένα μικρό, αλλά αξιοπρεπές καταφύγιο.»

«Ανάμεσα στα οφέλη που θα προκύψουν από τη συγκεκριμένη δράση είναι τα εξής:
• Ανάδειξη του μοναδικού βραχώδους τοπίου του οροπεδίου «Αμμούδια» με τους εντυπωσιακούς μονόλιθους που αποτελούν ένα πολύ ιδιαίτερο γεωλογικό φαινόμενο.
• Καλλιέργεια ορειβατικής και φυσιολατρικής κουλτούρας, αισθήματος ευθύνης και διάθεσης προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
• Αφύπνιση της τοπικής κοινωνίας σχετικά με την ερημοποίηση του ορεινού όγκου της Ικαρίας μέσω της δημιουργίας ενός περιφραγμένου, επισκέψιμου δασικού χώρου όπου θα αναπτύσσονται ντόπια είδη χλωρίδας, αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι η ερημοποίηση και οι καταστροφικές συνέπειές της (πλημμύρες, κατολισθήσεις, φτωχοποίηση του εδάφους, κτλ.) δεν είναι ένα φυσικό και αναπόφευκτο γεγονός, αλλά κάτι που, έτσι όπως ξεκίνησε κάποτε, έτσι υπάρχει και τρόπος να σταματήσει.»

«Περισσότερο απ’ όλα όμως εκείνο που θέλουμε να κάνουμε είναι να δείξουμε με ένα δικό μας έργο -έστω μικρό- τη μεγάλη αγάπη που έχουμε για το βουνό μας, την άγρια ομορφιά του και την ελευθερία του.»

.

.

Κίνηση Πολιτών Ραχών Ικαρίας
Ορειβατικός Πεζοπορικός Σύλλογος Ικαρίας
Πολιτιστικός Σύλλογος Καρυδιών

 

.

.

Αυτά έγραψαν οι άνθρωποι και με έπεισαν. Με έπεισαν ότι το εννοούν και θα το κάνουν.
Κι εγώ (to agrimi) είπα μέσα μου ότι καλό αυτό αλλά χρειάζονται λεφτά. Και μόλις το ‘μαθα, πήγα να δώσω όσα είχα εκείνη τη στιγμή, αλλά ο άνθρωπος που πήγα να τα δώσω, δεν τα δέχτηκε. Έχω κάνει πολλά, είπε. Αλλά επειδή εμένα δεν μου αρέσει να μου λένε όχι, αντί για λεφτά έστησα αυτό το άρθρο υποστήριξης στο μπλογκ μου. Κι από πάνω δίνω τα e-mail που ξέρω, της ΚΠΡΙ που είναι kinisi.politon.ikaria@gmail.com και του ΟΠΣΙκαρίας που είναι opsikarias2008@gmail.com, αν θέλετε κι εσείς να τους υποστηρίξετε στο έργο τους ηθικά ή υλικά, γιατί δεν είναι πλούσιοι, πολιτικοί παράγοντες και τοπικοί αρχόντοι, αλλά απλοί άνθρωποι εργαζόμενοι που αγαπούν και πονούν τον τόπο τους κι είναι πάντα έτοιμοι να εργαστούν ομαδικά, εθελοντικά και αφιλοκερδώς για ό,τι πιστεύουν ότι είναι το καλό του.
Έτσι κάνω κι εγώ. 🙂

⭐ ⭐ ⭐

.

Σάββατο, 15 Ιουλίου 2015

Next post: «Ήταν ένας Αύγουστος με πολλά λινκς»
Previous post: «Τα μύρα μας»

.

.

---